De juiste woorden
“Een hele goede morgen dames en heren.” De medewerker van het crematorium staat mij en de naaste familie op te wachten bij de parkeerplaats. “De lijkwagen met de kist mag naar de achteringang doorrijden,” hoor ik hem met een uitgestreken gezicht zeggen. Ik kijk hem verbaasd aan. ‘Een hele goede morgen’ en ‘lijkwagen met kist’ … hoorde ik dat nu goed? “Voor de nabestaanden is dit echt geen ‘hele goede morgen’. En ik neem aan dat u de rouwauto met mevrouw bedoelt, in plaats van een ‘lijkauto met de kist’?” corrigeer ik hem op zachte toon zodat de nabestaanden het niet horen. Hij is kennelijk nieuw. Als ik later de familieaula verlaat, kan ik het niet nalaten om de medewerker nog even aan te spreken: “Als je overlijdt, verander je niet in ‘een kist’, je blijft een mens. En ook van het gebruik van het woord ‘lijk’ krijgt menigeen de kriebels. Misschien kun je in het vervolg je woorden zorgvuldiger kiezen.”
Als ik het voorval later die middag met mijn collega’s bespreek, blijk ik niet de enige te zijn die moeite heeft met bepaalde typische uitvaartwoorden. Onze overledenenverzorgster blijkt een uitgesproken hekel te hebben aan het woord ‘afleggen’. “Mijn moeder werd vroeger wel eens gevraagd om te helpen bij het afleggen na een overlijden,” vertelt ze. “Als klein meisje vond ik dat woord zo eng. Ik had er nachtmerries van. Toch wordt dat woord nog regelmatig gebruikt, vooral in verzorgingshuizen. Afleggen! Hopeloos ouderwets! Ik praat zelf liever over ‘de laatste verzorging’. Die woorden dekken de lading toch veel beter?”
Mijn andere collega blijkt moeite te hebben met de termen op allerlei officiële documenten. Deze komen voort uit de Wet op de Lijkbezorging. Een oude wet die voorschrijft wat er met een overleden persoon, of, zoals het in deze wet staat, ‘met een lijk’ moet gebeuren. De wet spreekt bijvoorbeeld nog over ‘verbranding van een lijk’ in plaats van over ‘cremeren’, over ‘menselijke vrucht’ als het over een baby gaat. “Tegenwoordig spreekt men toch allang niet meer over ‘lijkbezorging’ als het over een uitvaart gaat! Deze wet wordt hopelijk heel spoedig geüpdatet en ik hoop dat ze om te beginnen overal het woord ‘lijk’ veranderen in ‘overledene’,” zegt ze stellig.
Onze uitvaartassistente knikt instemmend en zegt: “Weet je wat ik eigenlijk ook heel vreemd vind? Dat bij een uitvaart de aanwezigen vaak ‘belangstellenden’ worden genoemd. Alsof het om een tweedehandsauto gaat waar mensen belangstelling voor hebben. Waarom noemen we ze niet ‘meelevenden’? Dat dekt de lading zoveel meer.” En zo gaat de discussie nog wel even verder want er blijken veel uitvaartwoorden aan vernieuwing toe te zijn.
En ik? Ik mijmer weg. Naar mijn aller, allereerste uitvaart, inmiddels alweer heel wat jaartjes terug. Toen ik opgelucht, na een volgens planning verlopen dienst, met een hartelijk ‘tot ziens!’ bij de deur afscheid nam van de aanwezigen. Totdat een oude heer, schuifelend achter een rollator, mij na het uitspreken van deze afscheidswoorden letterlijk do-de-lijk verschrikt aankeek. “Luister-es, meissie,” sprak hij vermanend, “misschien is ‘t als uitvaartverzorgster niet handig om ‘tot ziens!’ te roepen tegen mensen van mijn leeftijd. Wens mij liever een ‘wel thuis!’” en hij klopte mij vriendelijk op mijn arm. Beschaamd heb ik dat advies ter harte genomen en bij Sereen nemen we sindsdien altijd afscheid met die twee woorden. Maar lastig blijft het, de juiste woorden gebruiken bij uitvaarten. Wat dat betreft kan ik de crematoriummedewerker niet heel veel kwalijk nemen.
Andere Blogs
| Een gewaarschuwd mens ... | |
| Familieperikelen | |
| Troost schuilt in kleine dingen | |
| Het allerlaatste stukje | |
| De naturapolis | |
| Cupcakes | |
| It is not easy being green! | |
| Dooddoeners | |
| Omzien in liefde | |
| Laat OMA thuis! | |
| Druk met de liefde | |
| Groen wordt het nieuwe zwart | |
| Resomeren | |
| Koppelbed | |
| Het Bos der Omarming | |
| Controlfreak | |
| Verdrietig nieuws | |
| Spreken is Goud | |
| De juiste woorden | |
| Lekker goedkoop |